[Felieton] W Pokémon Gold i Silver nadal gra się świetnie

Rok 2001. Mały Elan idzie do pierwszej komunii. Wśród prezentów znajdują się klasyczne już rower czy medalik, ale jego uwagę przykuwają głównie dwa pudełka: jedno zawierającego wymarzonego Game Boya Colora, a drugie kryjące w sobie Pokémon Gold, na wiele miesięcy jedyną grę na konsolkę, którą dysponuje (i ostatnią oryginalną, choć na swoje usprawiedliwienie przyzna, że nie pojmował wtedy za bardzo różnicy pomiędzy kopią ze sklepu a egzemplarzem ze Stadionu Dziesięciolecia). Mały Elan, choć o języku angielskim nie ma zielonego pojęcia, wsiąka w świat gry na podstawie swojego ulubionego anime – a przynajmniej wtedy tak myślał, bo tak naprawdę było odwrotnie – i przechodzi ją co najmniej kilka razy. Jest szczęśliwy.

Rok 2017. Nintendo postanawia wydać 3DSowe wersje gier z drugiej generacji Pokémonów. Duży Elan w pewien piątek odbiera pudełko od listonosza – tym razem jest to wersja Silver, bo czemu nie – pobiera grę na konsolkę i postanawia, że jutro zasiądzie do zabawy. Duży Elan budzi się w sobotę o czwartej rano, bo nie może spać i otrząsa się gdzieś w okolicach jedenastej, po pobiciu czterech liderów sal i ukończeniu połowy przygody na kontynencie Johto. Jest szczęśliwy.

Nie raz okazuje się, że po próbie ogrania ulubionej gry z dzieciństwa odchodzimy od ekranu rozczarowani – nie wszystkie tytuły starzeją się z godnością i jesteśmy źli, że sami psujemy sobie dobre wspomnienia. Seria gier Pokémon jest o tyle świetna, że, choć w każdej kolejnej generacji dochodziło do kolejnych zmian i usprawnień, które wydawały się zasadne, nadal w każdą odsłonę kieszonkowych stworków gra się przynajmniej dobrze. O ile części Red, Blue i Yellow uznaję za nieco archaicznie i, choć ukończyłem ostatnią z nich w poprzednim roku, nikomu bym ich bez zawahania nie polecił, tak Gold, Silver i Crystal nadal są grami, w które bez problemu zanurzam się i teraz, po ponad 15 latach od pierwszego z nimi kontaktu.

Co o tym decyduje? Najważniejsza jest tu chyba prostota i klarowność. Choć ostatnie odsłony serii, a zwłaszcza Sun i Moon, są jednymi z moich ulubionych, nietrudno zauważyć, że im nowsza część, tym większy nacisk zostaje położony na historię, a co za tym idzie – przerywniki fabularne. Wiele osób, i nie dziwię się im, odbija się z tego powodu od 3DSowych odsłon cyklu: łapanie Pokémonów jest im często „przerywane” kolejnymi naszpikowanymi emocjami scenkami, a postać gracza – choć dopiero niedawno osiągnęła dwucyfrowy wiek – zostaje obsadzona w roli wybawiciela świata. Mówiąc krótko, bliżej im do klasycznych japońskich rolplejów niż kiedykolwiek wcześniej.

A przecież nie bez powodów seria została swego czasu wyodrębniona w samoistny gatunek. Fabuła gier z drugiej generacji? Zostań mistrzem Pokémon, a przy okazji kilka razy skop tyłek Teamowi Rocket. Nadrzędnym celem jest ten pierwszy, drugi został ujęty w swego rodzaju zestawie zadań pobocznych. Paradoksalnie więc, jeśli twórcy – a tego nie wiem – planowali inaczej zbalansować obie części składowe rozgrywki, ograniczenia Game Boya Colora, który nie jest konsolą zdolną do wyświetlania zaawansowanych przerywników filmowych, przysłużyły się tym tytułom – podczas grania możemy skupić się na powiększaniu swojej kolekcji i starciach z przeciwnikami.

Nie można nie wspomnieć o poziomie trudności, który w Złotku, Sreberku i Krysztale został wyważony właściwie idealnie. Memy z Whitney i jej Miltankiem?

Bałem się jej, gdy miałem 10 lat, co nie znaczy, że w 2017 nagle gra zaczęła przechodzić się sama. Ścierając się ponownie z produkcją Game Freaku zauważam, że grind jest tu zbyteczny, bowiem bez niego możemy cieszyć się całkiem wymagającym, ale również satysfakcjonującym poziomem wyzwania. Nawet gdy przeciwnik miał stwory na poziomach o 10 i więcej wyższych, dzięki umiejętnemu korzystaniu z prostego do zapamiętania systemu zależności poszczególnych typów nie przegrałem ani razu, a przy okazji gra zapewniła mi sporo emocji (na przykład podczas ataku na Elite Four), których brakowało mi w 3DSowych odsłonach serii. Na pewno jest mi nieco łatwiej, bo znam te pozycje na pamięć, ale wspomnianą liderkę trzeciej w kolei sali pokonałem za pierwszym razem przy wykorzystaniu Geodude’a i Beedrilla na poziomach niższych od jej krówki. Czyli raczej taktyką niż starterem na trzydziestym poziomie.

Przy okazji poziomu trudności nie sposób nie napisać niczego o pewnym ikonicznym dla serii przedmiocie, który powoduje, że powyższy akapit jest prawdziwy. Exp. Share, bo o nim mowa, spełnia w drugiej generacji nieocenioną rolę – dzieli doświadczenie pomiędzy Pokémonami uczestniczącymi w walce a tym, któremu założyliśmy owe ustrojstwo. No właśnie, dzieli, nie mnoży, jak to się dzieje w Sun i Moon, przez co po włączeniu Exp. Share w najświeższych odsłonach Poksów nasza drużyna bardzo szybko staje się przelevelowana, a po wyłączeniu – niedotrenowana. A wtedy na horyzoncie majaczy perspektywa uporczywego grindu. Ktoś mógłby powiedzieć, że deweloperzy dali graczom okazję do własnoręcznego dostosowania poziomu trudności. Ja jestem zdania, że cedowanie tego na odbiorcę świadczy o nieumiejętności właściwego zbalansowania ciężkości wyzwania. Tęsknię za dawnym Exp. Share, który nie mącił niepotrzebnie w liczbie zdobywanego doświadczenia.

Druga generacja wprowadziła do serii wiele zmian, bez których nie wyobrażamy sobie obecnie grania w Poksy. Wspomniana wyżej możliwość wyposażania podopiecznych w przedmioty, a także breeding i rozdzielenie statystyki Special na Special Attack i Defence to rzeczy, bez których nie istnieje scena kompetytywna. Wersje Shiny, na które niektórzy polują dniami i nocami. Dwa nowe typy, Stalowy i Mroczny, które wraz z tym znanymi już z pierwszej generacji przez wiele lat stanowiły standard zmieniony dopiero przy okazji premiery odsłon X i Y. Cykl dobowy, dzięki któremu ci zaczynający przygodę z grą wieczorem (albo ustawili złą godzinę) mieli w swojej ekipie Hoothoota, a reszta Pidgeya.

W końcu postgame, który [uwaga, tu spoilery z gier sprzed prawie dwóch dekad. Ale chyba każdy je zna] jest najdłuższy w historii serii. Drugi kontynent, Kanto, pozwala tym, którzy grali w gry z generacji pierwszej na powrót do znanego regionu, spotkanie znajomych postaci i wyłapywanie różnic. Kto tego nie lubi? Reszta doświadcza zaś podróży po nieznanych lokacjach, mierzy się z kolejnymi ośmioma liderami (obecność Brocka czy Misty niezmiernie ucieszyła mnie te kilkanaście lat temu, bo znałem ich z serialu animowanego) i wreszcie spotyka protagonistę jedynki, tajemniczego, nie mówiącego nic Reda. Co prawda Kanto zostało znacznie zmniejszone względem generacji pierwszej i wygląda trochę jak po plagach egipskich – Cinnabar Island zostało zniszczone, Safari Zone w Fuchsia City nie funkcjonuje, a Viridian Forest czy Power Plant w niczym nie przypominają swoich odpowiedników sprzed kilku lat – ale to i tak najlepszy postgame w historii cyklu. Czemu Game Freak nigdy nie zrobił czegoś podobnego w kolejnych generacjach (pomijając oczywiście remaki w postaci HeartGold i SoulSilver)? Pewnie koszty i brak czasu, ale i tak żal, bo w końcu ten jeden raz potrafili, a jakaż to była wartość dodana dla tych gier. [koniec spoilerów]

Nie chciałem tym tekstem udowodnić, że gry z generacji drugiej są najlepsze – są nimi raczej ich remaki. Pomysł na ten felieton to wynik przemyśleń zakończonych następującą konstatacją: choć gry z kieszonkowymi stworkami zmieniały się na przestrzeni lat, to nadal bawią mnie i ostatnie 3DSowe odsłony (po ostatnich trailerach czekam też na wersje Ultra), i pierwsze części, w które grałem po raz pierwszy bardzo dawno temu. To dwa różne pomysły na Pokémony, ale oba równie fascynujące i dające radość, a w przyszłość serii, patrząc na to, jak prezentują się najnowsze odsłony innych czołowych serii Nintendo, Breath of the Wild i Odyssey, spoglądam z nadzieją, ale i spokojem.

GOLD